Coraz częściej spotykamy się z pytaniami o MQA - co to jest, dobre czy złe, potrzebne czy nie? Chociaż dla większości rosyjskich melomanów te trzy litery raczej nic nie mówią? Jak to możliwe i co się za nimi kryje? Postaramy się Państwu opowiedzieć.

MP3, AAC, ALAC, FLAC, WAV, DSD to tylko kilka z najpopularniejszych obecnie formatów dźwięku cyfrowego, więc po co nam kolejny: MQA?

W tej chwili MQA pozostaje czymś dość niszowym, wciąż dalekim od statusu ogólnie akceptowanego formatu, jakim był MP3 (i dla wielu - spójrzmy prawdzie w oczy - wciąż jest przestarzały), ale ludzie i firmy stojące za MQA mają poważne ambicje i wizję przyszłości, ich zdaniem MQA już teraz zmienia sposób, w jaki większość z nas będzie odbierać cyfrową muzykę w najbliższej przyszłości. Z jednej strony, technologia ta działa już teraz, jest wstecznie kompatybilna z istniejącymi urządzeniami audio i może zapewnić jakość, która wcześniej była niedostępna. W przypadku MQA nie jest to jednak takie proste. Dzisiaj porozmawiamy o podstawach, aby zrozumieć ten temat.

Co to jest MQA?

MQA to skrót od Master Quality Authenticated. Jest to nazwa technologii i kodeka, za którą kryje się wiele patentów, licencjonowanych technologii i własna filozofia. Jest to również nazwa firmy, która opracowuje i licencjonuje te technologie. MQA zostało wymyślone w legendarnej brytyjskiej firmie Meridian Audio pod kierownictwem Boba Stewarta, ale później zdecydowano się na wydzielenie tej technologii do osobnego działu, tak ambitne plany ma.

Osiągnięcia Stewarta i Meridian UK obejmują: pierwszy cyfrowy głośnik aktywny, pierwszy audiofilski odtwarzacz CD i pierwszy cyfrowy procesor dźwięku przestrzennego. Meridian wynalazł również algorytm MLP (Meridian Lossless Packing) używany do bezstratnej kompresji dźwięku dla DVD-Audio / HD-DVD / Blu-ray.

Meridian ogłosił technologię MQA w 2014 roku, a pierwsza publiczna demonstracja odbyła się na targach CES 2015 w Las Vegas. Wsparcie zostało ogłoszone przez kilku dostawców cyfrowych usług muzycznych, producentów Hi-Fi i wytwórnie płytowe, w tym Pioneer Corporation, Onkyo, Meridian Audio, 7digital, Lindberg Lyd (2L) Mytek i innych. Warner Music Group ogłosiła podpisanie "długoterminowej umowy licencyjnej" z MQA na targach High End w Monachium w maju 2016 roku.

W maju 2016 roku Recording Industry Association of America (RIAA), we współpracy z oddziałem Recording Academy's Producers and Sound Engineers, American Association of Independent Music (A2IM) oraz DEG: The Digital Entertainment Group ogłosiło, że serwisy dostarczające muzykę w formacie MQA mają prawo do noszenia oficjalnego branżowego logo "Hi-Res MUSIC".

W styczniu 2017 r. nagrania MQA stały się dostępne dla abonentów Tidal "HiFi".

W marcu 2018 roku MQA uruchomiła "Live", wirtualną usługę koncertową zaprojektowaną w celu zachowania oryginalnej jakości dźwięku występów na żywo.

Dlaczego potrzebujemy MQA?

Większość muzyki cyfrowej, której słuchasz online lub którą pobierasz, nie została wyprodukowana przez artystę. Oczywiście nie chodzi nam o same utwory i dzieła, ale o pliki MP3, AAC czy tym podobne FLAC. Najczęściej są one tworzone przez firmy trzecie, takie jak Apple Music czy Yandex. Muzyka z plików wzorcowych o jakości studyjnej dostarczonych przez wytwórnie muzyczne.

Byłoby miło, gdyby wszystkie te cyfrowe wersje były produkowane zgodnie z pewnym zestawem standardów, tak aby każda z nich była jak najdokładniejszym odwzorowaniem oryginalnego nagrania, ale w rzeczywistości nie jest to takie proste. Byłoby miło, gdyby artyści mogli odsłuchać i zatwierdzić te wersje przed ich wydaniem. Ale i to nie zawsze jest prawdą.

Na przykład, według Stewarta, największe wytwórnie, takie jak Warner, mogą mieć około 60 różnych wersji tego samego utworu, z różnym masteringiem, na różne nośniki fizyczne, dla różnych formatów cyfrowych, dla różnych platform/kanałów dystrybucji...

Nie mówiąc już o dziesiątkach czy setkach wersji różnych "ripów" z płyt i płyt, które krążą po sieci w torrentach i innych sieciach p2p.

Technologia MQA powinna rozwiązać ten problem poprzez objęcie całego łańcucha produkcji muzycznej, począwszy od inżyniera studia/masteringu. Używając kodera MQA, producent może usłyszeć dokładnie, jak utwór będzie brzmiał dla słuchacza. Utwory zakodowane w standardzie MQA są dostarczane do firm streamingowych i pobierane z serwisów internetowych jako gotowe pliki. Dla tych plików nie jest wykonywana żadna dodatkowa konwersja, możesz zapomnieć o dziesiątkach różnych wersji, a kupujący i streamerzy otrzymają utwór w takiej formie, w jakiej artysta zatwierdził go w studio. Wersja MQA pliku powinna być jedyną otrzymaną od studia/labelu.

MQA to nie tylko autentyczność

Ok, świadomość, że to, czego słuchasz, jest zatwierdzone przez samego artystę jest świetna, ale na tym historia MQA dopiero się zaczyna.

W miarę jak MQA integruje się z procesem przygotowania nagrań, technologia ta może zrobić coś jeszcze, co nie jest dostępne dla znanych nam kodeków i formatów. Wynalazek Meridian nie tylko przepakowuje płyty CD w mniejsze pliki, MQA poprawia standardowy dźwięk cyfrowy poprzez redukcję tego, co firma nazywa rozmyciem czasowym - problemów fazowych i efektów modulacji przed dzwonieniem/echo, nieodłącznych dla konwencjonalnego dźwięku cyfrowego.

Zjawiska te są negatywnym produktem ubocznym cyfrowego zapisu i odtwarzania dźwięku, spowodowanym stosowaniem filtrów. To skomplikowany temat i nie da się go omówić bez wchodzenia w szczegóły techniczne, a ponieważ format jest zastrzeżony - szczegóły tego, jak MQA radzi sobie z tym problemem znane są tylko specjalistom z Meridiana. Ważne jest to, że większość z nas nigdy nie słyszała muzyki cyfrowej, która nie cierpiałaby z powodu efektów wygładzania czasowego, a według wielu, którzy mieli czas na ocenę MQA - różnica jest zauważalna.

Jeśli chcesz zagłębić się w szczegóły techniczne i dobrze znasz język angielski, możesz zacząć od przeczytania szczegółowego artykułu na stronie SoundOnSound, który szczegółowo przygląda się MQA.

W jaki sposób MQA redukuje rozmiar dźwięku HD?

Czy jakość dźwięku jest lepsza niż na CD? To z pewnością nie jest złe, ale co z dźwiękiem HD, zapytacie?

Cóż, MQA nie powstało po to, żeby konkurować z Hi-Res, ale żeby zapewnić wygodniejszą i bardziej powszechną dystrybucję muzyki wysokiej rozdzielczości. Istnieją więc dwa popularne sposoby przekształcania analogowej muzyki w cyfry zrozumiałe dla komputerów, telefonów i innych urządzeń. Są one znane jako kodowanie stratne i bezstratne. Pliki stratne (witaj ponownie, wszechobecny MP3) zostały wymyślone, aby zaoszczędzić miejsce/pamięć, a dla wielu nadal są istotne dla urządzeń mobilnych, aby zaoszczędzić miejsce, ruch lub z powodu niewystarczającej prędkości Internetu.

Jednakże, stratna kompresja cyfrowa zapewnia oszczędność miejsca kosztem wierności dźwięku. Odrzucając szczegóły i niuanse (częściej w wysokim rejestrze), zostajemy z utworem, który w zasadzie można rozpoznać i cieszyć się nim, ale nie jest to już dokładne odwzorowanie oryginalnego nagrania.

Formaty bezstratne, takie jak FLAC czy WAV, zostały opracowane z myślą o zachowaniu oryginalnej jakości dźwięku kosztem rozmiaru pliku. Rozmiar utworów bezstratnych może być wielokrotnie większy niż najwyższej jakości MP3. Pliki bezstratne mogą być również używane do odtwarzania dźwięku o wysokiej rozdzielczości (dźwięk, który przekracza specyfikacje jakości CD, tj. > 16 bitów / 44,1 kHz), ale rozmiar pliku zwiększa się jeszcze bardziej, co czyni go szczególnie trudnym do przesyłania strumieniowego do urządzeń przenośnych. Choć w niektórych częściach świata nie jest to już duży problem, dla większości pozostaje on nadal aktualny.

Czy możliwe jest uzyskanie jakości HD przy mniejszym rozmiarze pliku? Teraz jest.

Jako jeden z przykładów zastosowania MQA, na który powołuje się sama firma, jest piosenka "Like A Virgin" Madonny. Po zakodowaniu w pliku FLAC o wysokiej rozdzielczości 192 kHz / 24 bity, waga końcowego pliku wyniesie 135.3 MB. Wersja MQA, która teoretycznie zawiera ten sam poziom rozdzielczości, jest stosunkowo niewielka i wynosi 46,2 MB. Nawet w porównaniu do wersji FLAC 96kHz / 24bit, wersja MQA jest o połowę mniejsza.

Chociaż format MQA nigdy nie będzie konkurował z plikami MP3 pod względem rozmiaru, obiecuje on zapewnić wyższą jakość niż płyty CD (Hi-Res Audio minus problemy związane z modulacją czasu) i jest porównywalny pod względem wagi do konwencjonalnej jakości płyt CD FLAC.

Format MQA oszczędza miejsce dzięki pewnej algorytmicznej "magii" znanej jako składanie. Ścieżki MQA są dostarczane do słuchacza ze wszystkimi informacjami niezbędnymi do odtworzenia ich w pełnej, studyjnej jakości, ale te dodatkowe - dane HD - są "zaginane" w strukturze cyfrowej ścieżki, gdzie przebywają do czasu, aż zostaną "rozwinięte" na drugim końcu przez cyfrowe urządzenie audio słuchacza. Jest to klucz do tego, jak plik MQA może zapewnić wysoką rozdzielczość przy rozmiarze porównywalnym z 48kHz / 16-bitowym plikiem bezstratnym.

Pierwszy 'bend', będzie w stanie 'wdrożyć' każde urządzenie z oprogramowaniem MQA Core Decoder (np. aplikacja Tidal na Android, iOS lub komputer), dzięki czemu można osiągnąć maksymalną jakość do 24bit / 96kHz.

Kolejne łuki, drugi i trzeci, dają naprawdę wysoką rozdzielczość. Niestety, aby w pełni wykorzystać potencjał MQA potrzebne jest nie tylko oprogramowanie, ale również odpowiedni sprzęt - Rendery i Dekodery MQA. Porozmawiamy o nich później.

Chociaż omawialiśmy MQA jako oddzielny format muzyczny, z technicznego punktu widzenia jest to format w formacie. Ponieważ strumień zakodowany w MQA jest pakowany do znanych plików kontenerowych, takich jak FLAC, WAV, AIFF i ALAC. Jeśli więc pobierzesz utwór MQA ze sklepu internetowego, nazwa pliku nie będzie brzmiała "artist-song.mqa", ale na przykład "artist-song.mqa.flac".

Co nam to daje? Kompatybilność wsteczna: nawet jeśli nie posiadasz oprogramowania lub sprzętu, który pozwala na korzystanie z dodatkowych danych audio MQA, utwory będą odtwarzane na każdym urządzeniu, które może je odczytać - odtwarzaczu obsługującym FLAC lub starym odtwarzaczu CD z lat 90. Tak, możesz wypalić ścieżki z wszystkimi dodatkowymi informacjami audio MQA na CD, stary odtwarzacz przyjmie je jako standardowe CD audio.

Skąd więc wziąć to MQA?

Jak wspomniano powyżej, można usłyszeć pierwszy poziom jakości MQA - to pierwsze zagięcie - z każdym istniejącym sprzętem i oprogramowaniem. Poza tym sytuacja nie jest jeszcze tak prosta, jak byśmy sobie tego życzyli. Na przykład w USA pliki MQA sprzedaje wyspecjalizowany w muzyce na żywo serwis Nugal.net, a ich streaming oferuje serwis streamingowy Tidal. W serwisie Tidal, kolekcja utworów MQA nosi nazwę Tidal Masters i jest zawarta w wariancie premium subskrypcji Hi-Fi.

Aplikacja Tidal na iOS, Androida i komputery zawiera oprogramowanie niezbędne do pierwszego unboxingu MQA - MQA Core Decoder, który zapewnia lepszą jakość dźwięku niż na CD, ale bez pełnej przewagi drugiego i trzeciego złożenia. Usługa ta nie jest jeszcze oficjalnie dostępna w Rosji. Ale uzyskanie odpowiednich plików lub strumienia MQA to tylko jedna część, jak już zauważyliśmy, będziesz potrzebował dodatkowego renderera/dekodera obsługującego MQA, aby doświadczyć WSZYSTKICH korzyści płynących z tej technologii.

Jedynymi smartfonami, które oficjalnie wspierają MQA są urządzenia LG z serii V. Na nich natywna aplikacja działa z pełnym wsparciem MQA. Odtwarzacze Fiio M11/M11PRO oraz iBasso DX220 obsługują MQA i odtwarzają strumień bezpośrednio do DAC-a. Nowe odtwarzacze Sony, Cayin i Aslell&Kern również posiadają wsparcie. Budżetowym rozwiązaniem może być seria przetworników USB AudioQuest Dragonfly - dla tych, którzy chcą strumieniować utwory MQA z komputerów i telefonów za pomocą jednego urządzenia. Można też pomyśleć o produktach audio firmy iFi Audio.

AudioQuest DragonFly Red

Marka: AudioQuest

Wbudowany przetwornik C/A: tak

Wyjście słuchawkowe: 3,5

Dodaj do ulubionych Dla porównania 23&nbsp490&nbspRR. W magazynie W koszyku Kup Szybki podgląd Astell&Kern A&ultima SP2000 Stal nierdzewna

Wi-Fi: tak

Marka: Astell&Kern

Wersja Bluetooth: 4.1

Dodaj do ulubionych Dla porównania 269&nbsp990&nbspRR. W magazynie W koszyku Kup Szybki podgląd

Cóż, jeśli jesteście gotowi wydać poważniejszą sumę na modernizację domowego sprzętu hi-fi, wybór urządzeń obsługujących MQA stale się powiększa. Dla przykładu może to być TEAC NT-505 lub stacjonarny Mytek Brooklyn DAC.

Mytek Digital Brooklyn DAC

Marka: Mytek

Wbudowany przetwornik C/A: Tak

Wyjście słuchawkowe: 6,3

Dodaj do ulubionych Dla porównania 169&nbsp890&nbspRR. Na zamówienie Zamówienie przedpremierowe Szybki podgląd Mytek Digital Brooklyn DAC+ Czarny

Marka: Mytek

Wbudowany przetwornik C/A: Tak

Wyjście słuchawkowe: 6,3

Dodaj do ulubionych Dla porównania 275&nbsp000&nbspRUB. W magazynie W koszyku Kup Szybki podgląd Mytek Digital Brooklyn DAC+ Silver

Marki: Mytek

Wbudowany przetwornik C/A: Tak

Wyjście słuchawkowe: 6,3

Dodaj do ulubionych Dla porównania 275&nbsp000&nbspszmer. W magazynie W koszyku Kup Szybki podgląd TEAC NT-505 srebrny

Standardy sieciowe: rj45

Adapter sieciowy: tak

Marka: TEAC

Dodaj do ulubionych Dla porównania 163&nbsp990&nbspszmer. Na zamówienie Zamówienie przedpremierowe Szybki podgląd TEAC NT-505 czarny

Zasilacz sieciowy: tak

Marka: TEAC

Wersja Bluetooth: 4.0

Dodaj do ulubionych Dla porównania 163&nbsp990&nbspRR. Na zamówienie Zamówienie przedpremierowe Szybki podgląd

MQA nie jest przyjazne dla Bluetooth

Niestety, ponieważ format MQA musi pozostać niezmieniony do momentu przekształcenia go w analogowy dźwięk, który słyszysz, bezprzewodowe głośniki i słuchawki Bluetooth nie mogą zapewnić nieskazitelnej jakości MQA. Dzieje się tak, ponieważ sam nadajnik Bluetooth musi wykonać własne transkodowanie cyfrowe, aby przesłać bezprzewodowy dźwięk z telefonu do słuchawek, na przykład. Zaburza to starannie zwinięte dane MQA, sprawiając, że zalety formatu stają się niedostępne dla uszu użytkownika, dostajemy poziom słabego ogniwa, którym okazuje się być jedno z urządzeń Bluetooth w łańcuchu.

Jak brzmi MQA?

Czy usłyszysz różnicę, gdy wydasz na abonament premium w Tidal i sprzęt niezbędny do odtwarzania utworów MQA w pełnej jakości?

Najprawdopodobniej tak. Przynajmniej według osobistych doświadczeń kilku naszych kolegów, opinii wideo generowanych przez użytkowników i wielu innych dowodów w Internecie, a także w prasie zachodniej.

Robert Harley, redaktor Absolute Sound, na przykład, opisał MQA jako "najbardziej znaczącą technologię audio, jaka pojawiła się w moim życiu".

Redaktor Stereophile'a John Atkinson napisał: "W ciągu prawie 40 lat uczestniczenia w wydarzeniach prasowych związanych z audio, bardzo rzadko czułem, że jestem obecny przy narodzinach nowego świata... Usłyszałem przyszłość strumieniowego audio - Meridian MQA.

John Darko z Darko.audio w swoim artykule "Niewygodna prawda: MQA brzmi lepiej!" pisze co następuje. "Ogólnie rzecz biorąc i w zależności od zawartości muzycznej, MQA rysuje kontury z większą przejrzystością i gęstszą tonalnością. Łatwiej jest "zobaczyć" rozmieszczenie poszczególnych muzyków na scenie dźwiękowej. Przejścia od perkusji do gitarowych overdubów również stają się bardziej oczywiste... Ale jeśli pliki MQA mają jedną wspólną cechę, która nie jest tak oczywista w standardowych plikach PCM wysokiej rozdzielczości, to jest to większe poczucie bezwysiłkowości. To coś, o czym mówią miłośnicy winylu, kiedy narzekają, że odtwarzanie cyfrowe brzmi zbyt krucho lub, odwrotnie, zbyt ostro."

Michael Lavoria z AudioStream w swojej recenzji MQA również poruszył ciekawą kwestię: "Czy muzyka zakodowana w MQA odtwarzana na DAC-u bez obsługi MQA brzmi lepiej, gorzej czy tak samo jak przy odtwarzaniu zwykłego pliku FLAC? W zależności od nagrania, niekodowany plik MQA nie brzmiał gorzej niż oryginalny plik natywny, a w niektórych przypadkach niekodowana wersja MQA brzmiała nawet lepiej.

Choć oczywiście, jak w przypadku wszystkich dyskusji o dźwięku/muzyce, czy to o nowym formacie, słuchawkach czy technologii, jedynym sposobem na sprawdzenie, czy usłyszymy różnicę jest spróbowanie samemu.

Jeśli nie jesteś użytkownikiem Tidala lub twój obecny sprzęt nie obsługuje tej technologii, możesz na razie nie spieszyć się i zobaczyć, co stanie się z MQA w niedalekiej przyszłości. Czy standard nadal będzie podbijał rynek, czy nowe usługi i kanały dystrybucji muzyki cyfrowej dołączą do nowego formatu, itd. Śledzimy sytuację z wielkim zainteresowaniem i będziemy Was informować o rozwoju wydarzeń, stay tuned!;)